Ο Άνεμος Δυναμώνει (2013)
Kaze Tachinu (2013)"Ο Άνεμος Δυναμώνει" - "The Wind Rises"
★★★★★★★★★☆
Ο νεαρός Τζίρο ονειρεύεται να πετάξει, όμως η μυωπία του τον εμποδίζει να γίνει πιλότος. Όταν συναντά στα όνειρά του τον Ιταλό αεροναυπηγό Τζιάννι Καπρόνι, το αγόρι ανακαλύπτει κάτι πιο συναρπαστικό και από την πτήση, τη δημιουργία. Χρόνια αργότερα, καθ’ οδόν για το Πανεπιστήμιο του Τόκιο, ο Τζίρο συναντά τη νεαρή Ναόκο και της προσφέρει βοήθεια σε μια δύσκολη στιγμή. Αφού διακρίνεται στις σπουδές του, βρίσκει δουλειά σε μια εταιρεία που κατασκευάζει μαχητικά αεροπλάνα, ταξιδεύει τον κόσμο και ξανασυναντά τη Ναόκο. (126 λεπτά) (Ηλικία:12+)
Σκηνοθεσία: Χαγιάο Μιγιαζάκι
Ηθοποιοί:
(Iαπωνικά) Χιντεάκι Άνο, Μιόρι Τακιμότο, Χιντετόσι Νισιτζίμα, Μασαΐκο Νισιμούρα, Μανσάι Νομούρα, Τζουν Κουνιμούρα
(Αγγλικά) Τζόζεφ Γκόρντον Λέβιτ, Έμιλι Μπλαντ, Μάρτιν Σορτ, Τζον Κραζίνσκι, Στάνλεϊ Τούτσι, Μάντι Πατίνκιν
Τα θέματα της ταινίας Ο Άνεμος Δυναμώνει (2013)
Παρόλο που η ταινία είναι διάσπαρτη από θελξικάρδιες, εμψυχωτικές και συγκινητικές στιγμές, λόγω της πολυπλοκότητας των θεμάτων της απευθύνεται σε ένα συναισθηματικά και πνευματικά πιο ώριμο κοινό από τις προηγούμενες δημιουργίες του Μιγιαζάκι. Πρωτίστως, η ιστορία υμνεί το πάθος για δημιουργία, την αφοσίωση του ανθρώπου στην τέχνη του και το σθένος του να μετατρέπει τα όνειρα του σε πραγματικότητα. Όμως, σε ένα βαθύτερο επίπεδο εξετάζει την ηθική ευθύνη που φέρει ο κάθε δημιουργός για το πώς μέσα από τα δημιουργήματά του καταλήγει, έστω και έμμεσα, να επηρεάσει τον κόσμο.
Παράλληλα με τη ζωή του Τζίρο παρουσιάζονται σημαντικά ιστορικά γεγονότα της μεσοπολεμικής περιόδου. Η ιστορία αναφέρεται στην επιδημία φυματίωσης, στον Μεγάλο Σεισμό του Κάντο του 1923, στην παγκόσμια οικονομική ύφεση του 1929, την άνοδο της στρατιωτικής δύναμης της Αυτοκρατορίας της Ιαπωνίας και τη συμμαχία της με τη ναζιστική Γερμανία.
Επιπλέον, εκτός από τη χαρά της πτήσης, τη σημασία της δεξιοτεχνίας και τη δυσκολία, αλλά και την αναγκαιότητα, της διατήρησης μια ειρηνιστικής ηθικής σε έναν βίαιο κόσμο, υπάρχουν ίχνη και άλλων οικείων θεμάτων του σκηνοθέτη. Η ταινία προσεγγίζει τον φεμινισμό, την αγάπη, την οικογένεια και τη σχέση της ανθρωπότητας με τη φύση και την τεχνολογία.
Τα καλλιτεχνικά στοιχεία
Η ρεαλιστική φύση της ιστορίας διαφοροποιεί την ταινία από τις προηγούμενες ευφάνταστες και μαγικές δημιουργίες του Μιγιαζάκι. Όμως, η υποδειγματική τεχνική, η κομψή αισθητική και τα βαρυσήμαντα θέματα της βρίσκονται σε απόλυτη συμφωνία με τα υπόλοιπα έργα του. Κατά κάποιο τρόπο μάλιστα, αυτή η ταινία, που εμπνέεται από δύο διαφορετικές εξωτερικές πηγές, φαντάζει ως η πιο προσωπική δουλειά του Μιγιαζάκι. Ο Άνεμος Δυναμώνει (2013) υποστασιοποιεί την αφοσίωση του στα όνειρά του, τη σκληρή δουλειά, την αγάπη, το πάθος και τη σκέψη που αφιερώνει στη δημιουργία των έργων του.
Τα περίτεχνα σκηνικά αξιοποιούν όπως ποτέ άλλοτε τα στοιχεία της φύσης. Ο αέρας, η φωτιά, το νερό και η γη, σε όλες τους τις μορφές, έχουν συμβολικό και ουσιαστικό ρόλο στην ιστορία. Οι συχνά ανεπαίσθητες εκφράσεις και κινήσεις των χαρακτήρων εκφράζουν με επιδεξιότητα πραγματικά αισθήματα και σκέψεις. Συνολικά, ο χειροποίητος σχεδιασμός είναι, όπως πάντα, πανέμορφος, μα στην προκειμένη περίπτωση καταδεικνύει περισσότερο από ποτέ την απαράμιλλη τεχνική του Μιγιαζάκι, τον σεβασμό του για τη φύση και τη βαθιά του αντίληψη για την ανθρώπινη υπόσταση.
Μια ακόμα σταθερά είναι η μαγευτική ορχηστρική επένδυση του Τζο Χισαΐσι. Η μουσική εξυψώνει αβίαστα τα ρομαντικά, φανταστικά και δραματικά στοιχεία της πλοκής. Αναπάντεχα, το γοητευτικό, χαρούμενο και ονειρικό κύριο μουσικό θέμα έχει μια ελληνική αίσθηση, θυμίζοντας ιδιαίτερα συνθέσεις του Μάνου Χατζιδάκι.
Τα μηνύματα
Η ιστορία ακολουθεί τον Τζίρο στα παιδικά του χρόνια, στα όνειρα, στην εκπαίδευση, στην ένταξη και την άνοδό του στην εργασία, στα ταξίδια και στην τρυφερή του σχέση με τη Ναόκο. Η αγαπημένη του είναι μια γλυκιά και καλλιεργημένη νεαρή γυναίκα, της οποίας το μέλλον είναι αβέβαιο καθώς πάσχει από φυματίωση. Ο Τζίρο από παιδί συνειδητοποιεί πως η ευτυχία που μπορούν να προσφέρουν τα όνειρα βρίσκεται στην ίδια τους την υλοποίηση και όχι στις πιθανές απολαβές, όπως τη δύναμη, τη φήμη ή τα χρήματα που μπορεί να ακολουθήσουν.
Στοργικός, γενναιόδωρος, ηρωικός και ακατάβλητος οραματιστής, ο Τζίρο παραμένει ανέγγιχτος από τη βίαιη ιδεολογία της Αυτοκρατορικής Ιαπωνίας. Ο ταλαντούχος μηχανικός ονειρεύεται να φτιάξει όμορφα αεροπλάνα για ειρηνικές χρήσεις. Όμως, αν και οι καταστροφές που θα προκαλέσουν τα αεροπλάνα του είναι εμφανείς από νωρίς, ο Τζίρο επιλέγει να αγνοήσει τις ηθικές του ευθύνες. Για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του παραδίδεται στην ψυχική και πνευματική ικανοποίηση που προσφέρει η δημιουργία. Εθελοτυφλώντας μπροστά στην πραγματικότητα, εστιάζει με πειθαρχία, αφοσίωση και επιμονή αποκλειστικά στις πρακτικές προκλήσεις του έργου του. Έτσι, παρακολουθεί τα αγνά και όμορφα όνειρά του να μετατρέπονται σταδιακά σε εφιάλτες.
Τραγικά κι αναπόφευκτα, ο Τζίρο έρχεται τελικά αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, καθώς αντικρίζει τον θάνατο, την καταστροφή και τη θλίψη που έχει φέρει ο πόλεμος, και συνειδητοποιεί πως και ο ίδιος ήταν μέρος αυτού.
Ο ουσιαστικός προβληματισμός που θέτει ο Μιγιαζάκι είναι αν αξίζει να αφιερωθούμε σε όνειρα που η υλοποίησή τους μπορεί να προξενήσει κακό, ή αν είναι προτιμότερο κάποιες φιλοδοξίες να μείνουν απραγματοποίητες, ώστε και τα όνειρα και το πνεύμα μας να παραμείνουν αμόλυντα από τη σκληρότητα του κόσμου.