Το Κινούμενο Κάστρο (2004)
Hauru No Ugoku Shiro (2004)Ηθοποιοί: (Iαπωνικά) Κιμούρα Τακούγια, Μπάισο Τσιέκο, Γκασούν Τατσούγια, Μίβα Ακιχίρο, Καμίνι Ριουνοσούκε, Κάτο Χαρούκο
Θέματα
Παρά τις αλλαγές, η ταινία διατηρεί τα άφθονα θέματα του βιβλίου. Το άνιμε αναφέρεται στην αξία της ζωής, την ελευθερία, τους εξωγενείς και αυτοεπιβαλλόμενους περιορισμούς, την αυτοαποδοχή, την αυτοεκτίμηση, την οικογένεια και την αφοσίωση. Επιπλέον όμως, ο Μιγιαζάκι πρόσθεσε και τα δικά του αντιπροσωπευτικά και αγαπημένα μηνύματα. Αναμεσά τους κυριαρχούν η ανώφελη, λανθασμένη φύση του πολέμου και οι συνέπειες της τυφλής υποταγής στο κράτος. Σημαντική βαρύτητα δίνει επίσης στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και την αναγκαιότητα της ενδυνάμωσης των γυναικών.
Καλλιτεχνικά στοιχεία
Η όψη των παραδοσιακά σχεδιασμένων στο χέρι χαρακτήρων μεταβάλλεται συνεχώς με ευρηματικούς τρόπους και συμβολικές προεκτάσεις. Οι χαρακτήρες ενώθηκαν ψηφιακά με τα επίσης διαρκώς μεταβαλλόμενα και εναλλασσόμενα χειροποίητα σκηνικά. Η ιστορία εκτυλίσσεται σε έναν φαινομενικά ανεξάντλητο φανταστικό κόσμο. Η αβίαστη συνύπαρξη μαγείας και ρετρό-φουτουριστικής τεχνολογίας φέρει πολλά κοινά με το σύμπαν της πρώτης ταινίας του στούντιο, Το Κάστρο στον Ουρανό (1986). Οι πόρτες του μαγικού, κινούμενου κάστρου του Χάουλ οδηγούν σε γραφικές πόλεις που θυμίζουν την κεντρική Ευρώπη του 19ου αιώνα, σε πανέμορφα φυσικά τοπία και σε μια άγονη, ανεμοδαρμένη έρημη περιοχή.
Η μουσική γράφτηκε από τον μόνιμο συνεργάτη του Μιγιαζάκι, τον συνθέτη Τζο Χισαίσι. Όπως και στην προηγούμενη ταινία του σκηνοθέτη, το βραβευμένο με Όσκαρ Ταξίδι στη Χώρα των Θαυμάτων (2001), η εκτέλεση πραγματοποιήθηκε από τη Νέα Φιλαρμονική της Ιαπωνίας. Γοητευτική, δυναμική και αισθαντική, η ορχηστρική επένδυση συνδυάζει ήρεμα παριζιάνικα μουσικά στοιχεία του περασμένου αιώνα με ζωηρούς ρυθμούς βιενέζικου βαλς. Η μουσική εντείνει τα συναισθήματα, την αίσθηση της περιπέτειας και την υπερφυσική ατμόσφαιρα της ιστορίας.
Θετικά Πρότυπα
Η Σόφη
Όταν η Σόφι εισέρχεται για πρώτη φορά στο κάστρο, συναντά τον δαίμονα της φωτιάς Κάλσιφερ (Καρουσίφα). Ο Κάλσιφερ είναι η πηγή της μαγείας του κινούμενου κάστρου και με κάποιο μυστηριώδη τρόπο δεμένος με τη ζωή του Χάουλ. Αν και το ξόρκι της μάγισσας εμποδίζει τη Σόφι να μιλήσει για την κατάρα της, ο Κάλσιφερ αναγνωρίζει άμεσα την κατάστασή της και της προτείνει μια συμφωνία. Αν η Σόφι τον βοηθήσει να απελευθερωθεί από τα δεσμά του Χάουλ, σε αντάλλαγμα εκείνος θα τη βοηθήσει να σπάσει τη δική της κατάρα.
Παρά τις σωματικές προκλήσεις της προχωρημένης ηλικίας, η μεταμόρφωση της Σόφι σε ηλικιωμένη γυναίκα αποδεικνύεται περισσότερο δώρο παρά κατάρα. Το ανασφαλές κορίτσι ωριμάζει και εσωτερικά και αναπτύσσεται σε μια δυνατή και γενναία γυναίκα γεμάτη αυτοπεποίθηση. Καταλήγοντας πως δεν έχει τίποτα άλλο να χάσει, άρα και να φοβηθεί, επιτρέπει στην καταπιεσμένη εσωτερική της δύναμη να βγει στην επιφάνεια. Η κάποτε άτολμη Σόφη εκφράζει πλέον ελεύθερα τις απόψεις της και ηγείται, τολμώντας να πάρει αποφάσεις σύμφωνα με το τι πιστεύει η ίδια πως είναι σωστό. Οι έμφυτες ικανότητές της για συμπόνοια, αποδοχή και συγχώρεση αναδύονται. Έτσι, φροντίζει και προστατεύει χωρίς επιφυλάξεις όλους όσους την περιτριγυρίζουν, όπως τον Χάουλ, τον Κάλσιφερ, τον νεαρό μαθητευόμενο βοηθό του Χάουλ, Μαρκλ (Μαρουκούρου), ακόμα και την υπεύθυνη της κατάρας της, τη Μάγισσα της Ερημιάς.
Ο Χάουλ
Ο Χάουλ είναι ένας μεγαλόψυχος και ισχυρός νεαρός μάγος. Όμως, καθώς έχει χάσει την καρδιά του υποφέρει από εγωκεντρισμό, ματαιοδοξία και ανωριμότητα. Όταν ο πόλεμος ξεσπά στο βασίλειο, ο Χάουλ αρνείται το κάλεσμα στη μάχη από δειλία. Όμως, για χάρη της Σόφι βρίσκει το θάρρος του. Τελικά, εξελίσσεται σε έναν υπεύθυνο και ανιδιοτελή άνδρα που επανειλημμένα διακινδυνεύει τη ζωή του για να σώσει αυτούς που αγαπά. Πιστεύοντας ότι κάθε πόλεμος είναι λανθασμένος, ο αλτρουισμός του Χάουλ επεκτείνεται και στους άγνωστους του αθώους του πολέμου και με μεγάλο προσωπικό κόστος και αυτοθυσία, επιτίθεται στους μαχητές και των δύο πλευρών.
Υπόλοιποι Χαρακτήρες
Η ιστορία πλημμυρίζει από πολυδιάστατους χαρακτήρες, ενώ σύμφωνα με τη γνώριμη τακτική του Μιγιαζάκι ακόμα και οι ανταγωνιστές εμφανίζονται ικανοί για αλλαγή. Όταν οι χαρακτήρες απελευθερώνονται από τις εμμονές, τους φόβους και τα προσωπεία τους, βρίσκουν δύναμη, αποδοχή, ευτυχία και ψυχική ηρεμία.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς
Η ταινία περιλαμβάνει κάποιες σουρεαλιστικές εικόνες, όπως σκοτεινά άμορφα πλάσματα, έναν χαρακτήρα καλυμμένο με μια πράσινη κολλώδη ουσία και την αλλοίωση μιας μάγισσας. Αυτά τα στοιχεία αν και δεν τρομάζουν, μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία στους πολύ νεαρούς θεατές. Επίσης, υπάρχουν πολεμικές σκηνές και εκρήξεις, χωρίς όμως να εμφανίζονται θύματα.